BOYUN-SERVİKAL OMURGA SORUNLARI
Omurlar arasında yer alan disk yapılarının içeriğinin, omuriliğin ya da sinir köklerinin yer aldığı bölüme doğru yer değiştirmesi ile boyun fıtığı olarak adlandırılan ‘Servikal disk hernisi’ ortaya çıkar. Servikal disk hernisi sıklıkla boyun ağrısının eşlik ettiği, kola yayılan ağrı, kollarda uyuşma yanında duyu, motor ve refleks değişikliklerin bulunduğu ve radikülopati olarak adlandırılan tabloya neden olur. Hastaların yaklaşık dörtte birlik kısmında ise omurilikte beslenme bozukluğu ve yapısal değişikliklerin de geliştiği myelopati ortaya çıkabilir. Bu durum kol ve bacaklarda kuvvetsizlik, duyu kayıpları, yürümede güçlük gibi omurilik hasarı bulguları ile kendini gösterir. Servikal disk hernisi (boyun fıtığı) genellikle iyi seyirli bir hastalıktır. Hastalar öncelikli olarak konservatif olarak tedavi edilmelidir. Konservatif tedavi, istirahat, boyunluk, ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar yanında fizik t hastalarda sinir köklerinin rahatlaması amacı ile yapılan transforaminal steroid enjeksiyonu ve faset eklem blokajı yararlı olabilir.
Myelopati denen omuriliğin harabiyeti durumunda çoğunlukla sorun disk fıtıklaşmasından daha çok kanal darlığıdır. Servikal spondiloz olarak adlandırılan bu hastalık fıtıklara göre daha ileri yaşlarda ortaya çıkar. Bu hastalıkta ağrının ön planda olmaması nedeniyle nörolojik bulgular ileri boyuta vardığında hasta tarafından fark edilebilir. Bu nedenle boyun ağrısı olan hastalarda mutlaka piramidal bulgu olarak adlandırılan nörolojik bulguların muayenede bakılması gerekir.
Cerrahi tedavinin amacı diskin sinire basan bölümünün çıkarılmasıdır. Boyun ön tarafından yapılan bu ameliyatta bası yapan disk çıkartılır. Burada hem orta hatta omurilik hem de ve yan taraflarda kollara giden sıkışık sinirin kanalının genişletilmesi sağlanır. Ayrıca kemik kenarlarında osteofit denen sivrileşmeler varsa buınlar da traşlanarak dekompresyon adı verilen prosedür tamamlanır. Bundan sonra iki farklı teknikle işlem tamamlanır;
Füzyon ve Stabilizasyon
Dekompresyon sonrasında omurların birbirine füzyonu (bağlanması) sıklıkla uygulanan bir yöntemdir. Çıkarılan diskin yerine içine kaynamayı hızlandıran materyalle doldurulmuş bie implant yerleştirilir. Bu implant kaynamayı hızlandırması yanında çıkarılan disk alanının yüksekliğinin korunmasını da sağlar. Daha sonra omurgaların önüne bir metal plak konur ve vidalar ile omurgalara sabitlenerek stabilizasyon sağlanır.
Servikal Disk Protezi
Merkezimizde uygulanan bir diğer tedavi seçeneği ise özellikle genç hastalarda hareketi korumak amacı ile tercih edilen disk protezi uygulamalarıdır. Bir veya bir kaç mesafeye uygulanabilen disk protezleri ilerki yıllarda komşu mesafelerde bir sorun gelişmesi riskini azaltılması açısından bir avantaj sağlar.
Kanal darlığı ve myelopati durumunda ise sıkışıklığın derecesi ve ne tarafta daha fazla olduğuna göre önden veya arkadan ya da her iki taraftan rahatlatma ameliyatları yapılır. Sinir ve omurilik yapılarının rahatlatılması sonrası boyun omurlarını destekleyen ve uygun konumda kaynamasını sağlayan implant yerleştirilir.
Cerrahi tedavide boynun ön tarafından (anterior), arka tarafından (posterior), ya da her ikisinden yapılacak bir ameliyat planlanabilir. Yapılacak ameliyat tipini belirlemek için önce bazı faktörleri incelemek gerekir. Omurilik ya da sinir köklerindeki sıkışma noktaları belirlenir, sıkışmanın hangi seviyede olduğu bulunur. Omurilikte beslenme bozukluğu ve myelomalazi denen tahribat olması dikkate alınır. Boyun omurların sıralanımı da tedavi planlamasında önemlidir. Özellikle kifoz denen öne açılanma olması tedaviplanlamsında belirleyici bir sorundur.
Anterior cerrahi
Ameliyat boynun ön tarafından yapılacak ise, boynun ön tarafından bir kesi yapılır. Dokular kenarlara alınır ve boyun omurlarına ulaşılır. Sinir köküne baskı yapan disk ve omurga bölümleri çıkarılır. Kemik bankasından ya da çıkarıan omurlardan elde edilen kemik parçaları bir implantın içine yerleştirilerek bu implant iki omur arasına yerleştirilir. Her iki omur metal bir plak ve vidalar yardımı ile birbirine sabitlenir. Posterior cerrahi Boyun arkasından yapılan iki tip ameliyat vardır.
Laminektomi+Stabilizasyon
Boynun arkasından ameliyat yapıldığında ameliyat kesisi yapılıp ense kasları arasından omurga arka kısmına ulaşılır. Önce radyolojik bulgulara göre belirlenen seviyelere vida konup bunlar metal çubukla birleştirilir. Böylece stabilizasyon sağlandıktan sonra omurilik ve sinir kökleri üzerine baskı yapan kemik çıkıntılar yüksek devirli bir freze ile temizlenerek laminektomi denen prosedür tamamlanır.
Laminoplasti
Omurların arka elemanları bir tarafta tam kesilir, karşı tarafta sadece dış kısımları zayıflatılır. Kesilen taraftan omurga arka elemanları menteşe şeklinde kaldırılır. Bu manevra ile omurilik rahatladıktan sonra bu durum korunarak mini plak ve vidalarla sabitlenir.